Το αστικό Τοπίο των Φυτοδοχείων (Urban Planters)

29 Μαΐου 2017

Μεγάλη η διαθεσιμότητα φυτοδοχείων κάθε σχεδίου και μεγέθους
(A variety of pot designs, planters and all sizes of urban plant containers are available)

Οι κατάλληλοι χώροι

Εκτεταμένες ανοικτές επιφάνειες στις πόλεις αλλά και χώροι εργασίας και διαμονής δεν είναι όλες φιλόξενες και κατάλληλες για να φυτέψουμε πράσινο κυρίως για τον λόγο ότι οι εκτεταμένες σκληρές επιφάνειες δεν μας το επιτρέπουν. Η χρήση των φυτοδοχείων στον αστικό χώρο (ανοικτό και κλειστό) και σε κάθε χώρο που δεν προσφέρεται για κλασικές φυτεύσεις «επί εδάφους», προσφέρει ποικιλία διακοσμητικών επιλογών και λύσεων. Αυτό βέβαια δεν αποκλείει την συνύπαρξη φυτοδοχείων με τον κλασικό φυτεμένο ανοικτό χώρο (παρτέρια, είσοδοι κτιρίων, προκήπια, κήποι, πάρκα, νησίδες, αστικά κενά και κοινόχρηστοι χώροι, κλπ).

Στην Πόλη

Όταν μιλάμε για «ανοικτό αστικό χώρο» δεν εννοούμε απαραίτητα και χώρους κατάλληλους για εγκατάσταση πρασίνου κατά τον κλασικό τρόπο στο «έδαφος»…!! Τα ατέλειωτα πλακόστρωτα, η άσφαλτος, το τσιμέντο και όλων των ειδών και σχεδίων σκληρά δάπεδα στην πόλη, κάνουν αδύνατες τις όποιες κλασικές φυτεύσεις «επί εδάφους» έως ιδιαίτερα δαπανηρές, ενώ περιορίζουν την ελευθερία και τις δυνατότητες του Αρχιτέκτονα Τοπίου, του Κηποτέχνη ή του Διακοσμητή να παρέμβει δημιουργικά. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα στην πόλη με εκτεταμένα σκληρά δάπεδα, μειώνεται σημαντικά λόγω της απουσίας φυτικής κάλυψης και βιομάζας, τον βασικό δηλαδή καταναλωτή διοξειδίου του άνθρακα (CΟ2) συντελώντας σε φαινόμενα υπερθέρμανσης με συσσώρευση θερμικής ακτινοβολίας στις θερινές ημέρες και εκπομπής της κατά τη νύχτα, κάνοντας συχνά αφόρητη τη ζωή στην πόλη.

Φυτοδοχεία μεσαίου μεγέθους, μεγάλες γλάστρες και ζαρντινιέρες από διάφορα υλικά, σχήματα, χρωματισμούς και διακοσμήσεις αποτελούν πάντοτε την ευπρόσδεκτη λύση πράσινης παρέμβασης για «δύσκολους χώρους» με πολλές εναλλακτικές προτάσεις απόδοσης «αισθητικής» στο άμεσο περιβάλλον. Η «μετακινησιμότητα» και η «αναδιάταξη» των φυτοδοχείων αλλάζοντας θέσεις στον χώρο, αλλά και η εύκολη αντικατάσταση φυτών, χρωμάτων και σχημάτων σε πολύ σύντομο χρόνο («εν μία νυκτί») με «έτοιμα» υλικά και εφόδια (φυτά, θρεπτικά υλικά και γλάστρες), αποτελούν πρόσθετα σημαντικά πλεονεκτήματα προσδίδοντας «κίνηση» στα φυτά, ευκαιρίες για ριζικές αισθητικές εναλλαγές και συνδυασμούς στον χώρο με ευκολία στη μεταχείριση των υλικών και εξοικονόμηση χρόνου.

Θα πρέπει εδώ να διαχωρίσουμε «αυστηρά» τις προτιμήσεις μας από τις συνήθεις κακόγουστες και πολυφορεμένες πλαστικές και κακής ποιότητας γλάστρες και ζαρντινιέρες οι οποίες κάθε άλλο παρά την αισθητική υπηρετούν.

Πέρα από την αισθητική, τα φυτοδοχεία αποτελούν εργαλεία «διαρρύθμισης» ανοικτών και κλειστών χώρων στην πόλη, οριοθέτησης και δημιουργίας έγκλειστων αναψυχής (π.χ. private υπαίθριοι χώροι, χώροι εστίασης και πρόσφατα τα πολύ δημοφιλή parklets), διαχωριστικά χώρων, απαγορευτικά προσπέλασης και στάθμευσης οχημάτων, χάραξης προσωρινών διαδρόμων κυκλοφορίας πεζών, κλπ.

Κτίρια, Σπίτια και Ταράτσες

Τα φυτοδοχεία κοσμούν εμπορικά κέντρα, ξενοδοχεία, κτίρια γραφείων, μουσεία, νοσηλευτικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα και κατοικίες, διαρρυθμίζοντας και «εξευγενίζοντας» εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους.

Η νέα αντίληψη περί την διακόσμηση εισόδων κτιρίων, προκήπιων, κήπων, μπαλκονιών, βεράντας και ταράτσας, επιβάλλει την παρουσία φυτοδοχείων με σκοπό την καλύτερη λειτουργικότητα, τον καλλωπισμό, την χωροθέτηση και τον διαχωρισμό χρήσεων. Με την φύτευση «μοναχικών» φυτών αλλά και δημιουργία φυτοσυνθέσεων μπορούμε, με «πινελιές», να αναβαθμίζουμε τον κήπο ή την αυλή μας, τους χώρους εργασίας και της κατοικίας μας. Τα απλά φυτοδοχεία (γκάστρες με πιάτα στράγγισης) και η μεγάλη ποικιλία αυτοποτιζόμενων, προσφέρονται σε πολλαπλά σχέδια, σε όλες τις διαστάσεις και ύψη, σε διάφορα βάθη και διαμέτρους, ανθεκτικά σε αντίξοες καιρικές συνθήκες (frost proof) και «ανεκτικά» σε μεγάλα βάρη ριζόμπαλας των φυτών που φιλοξενούν (ακόμη και δένδρων).

Τα διάφορα φυτοδιατροφικά, εδαφοβελτιωτικά υλικά και φυτοχώματα «γεμίσματος» καθορίζονται από το είδος των φυτών και τις απαιτήσεις τους. Λεπτομέρειες όπως η χρήση βότσαλου, φυτικών υπολειμμάτων και λοιπών υλικών διακόσμησης συνθέτουν τη συνολική εικόνα του κάθε φυτοδοχείου ή «ομάδας» δοχείων.

Περιττό να αναφερθεί ότι κάθε φυτοδοχείο για φύτευση καλλωπιστικού πρασίνου και φυτών ανθοφορίας, είναι εξ’ ίσου κατάλληλο και για τη φύτευση λαχανικών, πολλών αρωματικών, οπωροφόρων δένδρων (συνήθως διαμορφωμένων σε νάνα σχήματα με ειδική τεχνική κλαδέματος), κ.ά., στο μπαλκόνι, στην βεράντα στον κήπο. Η παγκόσμια στροφή προς την Αστική Γεωργία για καλλιέργεια λαχανικών, φρούτων και αρωματικών κάνει τα φυτοδοχεία ακόμα περισσότερο απαραίτητα εργαλεία για τον σκοπό αυτό, ιδιαίτερα όταν ο χώρος στις «σύγχρονες» πυκνοκατοικημένες μεγαλουπόλεις είναι περιορισμένος.

Οι φυτεύσεις και η διακόσμηση χώρων με φυτοδοχεία προσφέρεται και ως μέσο μαθησιακής ενασχόλησης, άσκησης και εξοικείωσης με τα φυτά είτε πρόκειται για καλλωπιστικά είτε για εδώδιμα. Τα φυτοδοχεία κάνουν την παρουσία των φυτών πιο «ατομική και ευδιάκριτη βοτανικά και αισθητικά» πιο κοντινή και πιο επισκέψιμη στον άνθρωπο με όλα τα οφέλη που αυτό συνεπάγεται.

Μεγάλη η Διαθεσιμότητα

Το εύρος και η ποικιλία φυτών και υλικών στην Ελληνική αγορά, προσφέρουν στον καταναλωτή και τις ανάλογες ευκαιρίες επιλογών. Οι εκθεσιακοί χώροι στα φυτώρια και στα καταστήματα ειδών κήπου, οι ανταγωνιστικές τιμές, οι πλούσιοι κατάλογοι γλαστρικών ειδών και διακοσμητικών προϊόντων ποιότητος προσφέρονται για κάθε γούστο, λύση και βαλάντιο. Τα φυτοδοχεία αποτελούν το πιο «ευέλικτο» διακοσμητικό υλικό για όσους έχουν και για εκείνους που δεν έχουν τον δικό τους κήπο με την κλασική έννοια του ανοικτού χώρου ή της αυλής. Η εσωτερική μας διακόσμηση με φυτά, οι βεράντες μας, οι είσοδοι, τα κλιμακοστάσια και οι ταράτσες μας, προσφέρουν ικανές επιφάνειες για να υποδεχθούμε μια πλούσια σειρά από όμορφα φυτοδοχεία και φυτά που αγαπούμε και ομορφαίνουν την καθημερινότητά μας.

(Πηγές Φωτογραφικού Υλικού: KITANTZIS PLANTS Catalogues, Plants XL by: Sander Kroll, Team-S Landscape Architects, Mother Nature Network, Gardening Stool, Courtyard Garden Suits, Pots in Mediterranean gardens, Parklet Program Minneapolis USA).